เบื้องหลังการถ่ายทำภาพยนตร์ตำนานสมเด็จพระนเรศวรมหาราช

ตำนานสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ภาค 3: ยุทธนาวี

(ตรงกลาง) น.สพ. เมธา จันดา

ในช่วงปี 2547 ขณะที่ผมยังทำงานอยู่ที่โรงพยาบาลม้าโคราชนั้น ทางบริษัทพร้อมมิตร โปรดักชั่น จำกัดได้เริ่มเปิดกล้องถ่ายทำภาพยนตร์ตำนานสมเด็จพระนเรศวรมหาราช กำกับโดย หม่อมเจ้า ชาตรีเฉลิม ยุคล ซึ่งในการถ่ายทำแต่ละฉากซึ่งเป็นฉากรบ จำเป็นต้องใช้ม้าในการถ่ายทำ ทางบริษัทฯ จึงพิจารณานำเข้าม้าเพื่อใช้ในการถ่ายทำภาพยนตร์ จากประเทศออสเตรเลีย จำนวน 36 ม้าโดยม้าเหล่านี้ได้รับการฝึกฝนเพื่อถ่ายทำภาพยนตร์โดยเฉพาะจากทีมผู้ฝึกสอนจากประเทศออสเตรเลียและสเปน ซึ่งม้าบางตัวได้ผ่านการใช้งานในภาพยนตร์ต่างๆเช่น The Mummy Returns, Troy เป็นต้น

ในวันที่ม้ามาถึง คือ วันที่ 18 พฤษภาคม 2547 ผมได้เป็นหนึ่งในทีมสัตวแพทย์ที่ไปรับม้าจากประตูเครื่องบินเลยทีเดียว  เป็นประสบการณ์ที่ตื่นเต้นครั้งแรกจริงๆสำหรับหมอจบใหม่อย่างผมซึ่งเพิ่งเริ่มทำงานได้เพียงเดือนกว่าเท่านั้น หลังจากนั้นเป็นต้นมาผมก็ได้คลุกคลีกับม้าเหล่านี้ ได้เรียนรู้นิสัย รวมถึงได้ใช้ความรู้ทางสัตวแพทย์ เพื่อช่วยให้การถ่ายทำภาพยนตร์เป็นไปได้อย่างสมบูรณ์และรักษาสวัสดิภาพของม้า เช่น บางฉาก เป็นฉากการรบในป่า มีขวากไม้ไผ่ หรือสิ่งอันตรายอื่นๆ ผมก็จำเป็นจะต้องเดินตรวจไลน์การถ่ายทำทุกครั้งเพื่อป้องกันอุบัติเหตุ และแจ้งให้เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบแก้ไขรวมถึงอาจให้คำแนะนำกับผู้กำกับหลักในวันนั้นเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงฉาก ดัดแปลงที่ที่อาจทำให้ม้าได้รับบาดเจ็บหรือนักแสดงได้รับบาดเจ็บจากม้าได้ ในบางกรณีอาจจำเป็นจะต้องขอหยุดกองฯ หรือเปลี่ยนม้าหากพบว่าม้าไปไม่ไหวแล้ว นอกจากนี้ในบางฉากที่มีม้าและคนเข้าไปเกี่ยวข้อง เช่นฉากที่พระเอกาทศรส ขี่ม้ากลับจากประตูเมืองด้านนอกเข้าสู่เมืองชั้นใน และในฉาก พระเอกาฯต้องลงจากหลังม้าและเข้าไปหาพระนเรศวร ฉากนี้ถ่ายตั้งแต่เช้ายันเกือบ 4 โมงเย็นก็ยังไม่เสร็จ เพราะม้าไม่นิ่ง เดินไปบังกล้องบ้าง ไม่หยุดอยู่กับที่ จนทางผู้กำกับเริ่มท้อ ผมเลยเข้าไปพูดคุยกับทางผู้กำกับ ขอใช้กระบวนการทางสัตวแพทย์โดยการปรับใช้ยากล่อมประสาทร่วมกับยาควบคุมตัวสัตว์ในระดับพิเศษที่ไม่ทำให้ม้าหัวตกแต่ม้าจะยืนนิ่งได้ หลังจากทำการให้ยาเสร็จ การถ่ายทำดำเนินต่อไปโดยใช้เวลาเพียง 10 นาทีเท่านั้น ทางผู้กำกับหลักในวันนั้นพอใจอย่างมากและเห็นความสำคัญของการนำกระบวนการทางสัตวแพทย์ว่าสามารถนำมาปรับใช้ในการถ่ายทำภาพยนตร์ได้

สิ่งที่ประทับใจและถือเป็นเกียรติกับตัวผมมากที่สุดคือ วันที่องค์สมเด็จพระราชินีได้เสด็จพระราชดำเนิน มาทอดพระเนตรการเปิดกล้องถ่ายทำภาพยนตร์เรื่องตำนานสมเด็จพระนเรศวรอย่างเป็นทางการ เพราะวันนั้นมีม้าเข้าฉากกว่า 50 ตัวและเป็นฉากยืนประชิดกันรวมทั้งเป็นฉากการเดินทัพที่อยู่ใกล้พระที่นั่งอย่างมาก ซึ่งทุกอย่างในฉากจะพลาดไม่ได้เลย ที่ท่านมุ้ยห่วงที่สุดคือม้าอาจตื่นตกใจและทำอันตรายต่อนักแสดงและพระที่นั่งของสมเด็จพระราชินีได้ ซึ่งท่านมุ้ยได้กำชับกับผมว่าขออย่าให้มีข้อผิดพลาดใดๆ ซึ่งด้วยประสบการณ์และกระบวนการทางสัตวแพทย์ที่เหมาะสมทำให้การแสดงหน้าพระพักตร์วันนั้นผ่านไปโดยไม่มีเหตุการณ์ที่เป็นอันตรายเลย 

นอกจากนี้ ประสบการณ์ที่ล้ำค่าอีกอย่าง คือการได้ร่วมงานกับทีม Stuntman จากประเทศสเปน ออสเตรเลีย สโลวีเนีย และเยอรมัน หลายๆ ท่านเคยผ่านการแสดงหนังระดับพระกาฬมาแล้ว เช่น Star Wars, The Matrix, Gladiator ฯลฯ ทำให้เรารู้ว่ากว่าจะมีหนังดีๆให้เราชม มีฉากตื่นเต้น ให้เราได้หลงใหลไปกับมัน แต่ละฉากบางครั้งต้องแลกมาด้วยการบาดเจ็บของนักแสดงหรือบางครั้งฉากในภาพยนตร์เพียง 10 นาที อาจใช้เวลาถ่ายทำนานนับ 10 เดือนก็มี แต่สิ่งหนึ่งที่เป็นความภูมิใจในฐานะของสัตวแพทย์ คือไม่มีม้าตัวใดที่อยู่ในการดูแลของผมได้รับบาดเจ็บรุนแรงจากการแสดงเลยแม้แต่ตัวเดียว




***************************
บทความ โดย

น.สพ. เมธา จันดา

- อาจารย์ประจำ ภาควิชาเวชศาสตร์คลินิกสัตว์ใหญ่และสัตว์ป่า คณะสัตวแพทยศาสตร์

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน จ.นครปฐม 73140 โทรศัพท์ 

034351901-2 

- กรรมการฝ่ายสัตวแพทย์ สมาคมขี่ม้าแห่งประเทศไทย